Tjeu

Gisteren, zondag 20 november, was ik op een studiedag van het ISVW  - ik noem het de filosofieschool - in Leusden.

Theoloog Tjeu van de Berk gaf daar een hoorcollege van 10 - 16 uur. Hoe kan iemand een grote groep zo lang boeien, al was er ook voldoende tijd voor koffie en lekker lunchen?  Dat kwam omdat hij iets te zeggen had. Het boek dat Van de Berk onlangs publiceerde heet: 'het Oude Egypte, bakermat van het jonge Christendom'. Op de voorkaft zie je een  uit Egypte meegenomen Obelix met daarop een door de Pausen bedachte aanvulling: een kruis. De foto is illustratief voor het gedachtegoed in het boek: de grote Waarheden, de dogma's van het Christendom zijn ontstaan in de  Nijldelta, in de smeltkroes van het gnostieke Egyptische Alexandrie. Van de Berk legt in talloze voorbeelden uit hoe de symboliek uit de Bijbel al eeuwen eerder bekend was bij de Egyptenaren. Sinds we het Egyptische schrift kunnen lezen, N.B. nog maar sinds 1822, weten we wat er op al die obelixen, tempelversieringen, papyrusresten en andere kunstschatten wordt uitgebeeld. En heel veel moet nog vertaald worden. Het zijn verhalen over het thema:  maagdelijke geboorte, het thema van de drie - ene God,  het verhaal van een God die mens wordt en sterft, afdaalt in de onderwereld en na  3 dagen verrijst. En vele andere frappante overeenkomsten tussen de Egyptische mythologie en de Christelijke theologie. Na een jarenlange studie, ook ter plaatse in het Nijldal, weet Tjeu vd Berk zijn toehoorders te boeien met de mythe van Isis en Osiris, de wonderlijke geboorte van Horus, de viering van 25 december (zonne feest) , de viering van de opstanding (maanfeest), de symboliek van de 3 dagen, de Egyptische scheppingsverhalen, de Triniteit van Amon (vader,hemel), Pta (aarde,zoon)  en Ra (de Adem, Pneuma, Spiritus).  Maar ook weet hij uit te leggen hoe deze beelden in religies vaak onbewust werken door te wijzen op de diepere lagen,  de archetypen (Jung) die hieraan ten grondslag liggen. 'Dit soort beelden hingen in de lucht in de smeltkroes Alexandrie in de eerste eeuwen en de (Roomse) kerkvaders hebben het opgesnoven'.

Sinds gisteren is mij meer duidelijk geworden dat het Christendom niet alleen gebaseerd is op het Joodse en Hellenistische denken, maar ook sterk beinvloed is door  de denkbeelden / archetypen die zo kenmerkend zijn voor de Egyptische religieuze uitingen.
In de kerstvakantie het boek lezen......