Mattheus

Het is weer Mattheus-Passion tijd. Dit jaar waren we in muziekcentrum Vredenburg in Utrecht. Ik had toevallig kaartjes gekocht achter het orkest en het koor, waardoor we een goed zicht hadden op de vrouwelijke Duitse dirigente Johanna Soller. 'Ik hoop iedereen te raken', zegt de dirigente in een inleidend woord. Dat lukte zeker in de Grote Zaal van het muziekcentrum.

Pa

Deze week is het honderd jaar geleden dat mijn vader geboren werd  als jongste zoon van Jan Uittenbroek en Mijntje Bol. Ik herinner me hem als een goede vader. Altijd aan het werk als timmerman om het gezin van vijf kinderen alles te kunnen bieden. Op zaterdag ook nog een klusje doen om iets bij te verdienen. Hij was maatschappelijk betrokken, zijn grote held was Joop den Uyl, ‘al stem ik hem niet hoor.’ En hij was kerkelijk actief ‘ik ben geen prater maar kan wel collecteren en  notulen schrijven’. Een prater was hij inderdaad niet, zeker niet als het over emoties ging. Hij was zelf wel snel emotioneel. Bij het horen van het Wilhelmus was hij in tranen. Over zijn oorlogsverleden ging het zelden. Al had hij nare dingen meegemaakt tijdens de ArbeitsEinsatz in Duitsland. Hij nam mij vaak mee: 's avonds naar de tuin, op zondagmiddag wandelen naar de Kippenkaai, soms een uitstapje zoals de Dom beklimmen. We gingen naar oude mensen waar hij de bandrecorder bracht om te preek te kunnen beluisteren. Ik droeg dan de collectebus. Of ik ging mee als hij zijn ouders opzocht in ’t Oude Landt in Woerden. En naar een oude tante die hij met veel geduld begeleidde. En natuurlijk twee keer per zondag naar de gereformeerde kerk in Waarder. Hij wilde daar altijd vroeg zijn, ‘dan ben je maar op tijd’. Hij had vaak kleine grapjes met moeder, ik heb nooit gezien dat ze ruzie of onenigheid hadden. Hij had een slecht richting gevoel, gelukkig had hij geen rijbewijs. Tijdens onze vakanties op de Veluwe  hadden ze vaak discussies over de routes die we met de fiets moesten afleggen. Wij kinderen wachtten het dan gelaten af. Als fervent roker ‘ik ben niet verslaafd’ heeft hij aan het eind van zijn leven veel gezondheidsproblemen gekregen. Toen hij zijn stem daardoor verloor werd het een steeds moeilijker man. Hij vond wat troost bij zijn moestuin en z’n geit Nelly. Jammer dat enige communicatie met hem toen bijna niet meer te doen was.
Mijn zussen hebben deze week zijn graf weer netjes opgeknapt. Bedankt zussen! Zaterdagmiddag 16 maart zullen we hem op een gepaste manier gedenken met vast wel mooie en  zeker ook positieve verhalen.

Op deze familie foto van de Uittenbroeken staat mijn vader als jong ventje helemaal links

Suriname

Zaterdagochtend keerden we terug van een zestiendaagse reis door Suriname. Zo'n verblijf in een tropisch land is een bijzondere ervaring. En dan die Nederlandse geschiedenis die nog overal voelbaar en zichtbaar is in dit land. De temperatuur van gemiddeld zo'n 35 graden is toch vaak vermoeiend voor ons kaaskoppen. We hadden ons goed voorbereid door het lezen van informatieboekjes en vooral een aantal historische romans, bij voorbeeld van Cynthia McCloud. Omdat we dit keer zonder gids of reisorganisatie reisden was deze voorbereiding wel nodig, maar het werkte goed. Onze basis was hotel Peperpot, zo'n half uur vanaf Paramaribo aan de Surinamerivier. Het was heerlijk om na een excursie of museumbezoek hier in ons mooie huisje weer terug te komen.
Wat meteen opvalt als je in Suriname na negen uur vliegen aankomt is de taal. Je vliegt de oceaan over en je komt in een land waar de moedertaal Nederlands is. Dat maakt het leggen van contact gemakkelijk, zeker ook omdat we zoveel vriendelijke en gastvrije mensen ontmoet hebben. Hoogtepunten voor mij waren de bezoekjes aan de voormalige plantages. Er waren er in de slaventijd ruim 600. De meeste plantages zijn nu verdwenen en weer overwoekerd door de jungle, maar een aantal zijn veranderd in resorts. Wij verbleven dus op de voormalige koffieplantage Peperpot en bezochten ook Fredriksdorp, Houttuyn en 'Bakkie'. Om het binnenland te ervaren gingen we enkele dagen naar Anaula in het tropisch regenwoud met in de omgeving diverse 'marrondorpen'. Marrons waren van de plantages weggelopen slaven die zich terugtrokken in de jungle. Hun nakomelingen , boscreolen, wonen nog steeds primitief in deze dorpen. Het vervoer gaat hier uitsluitend met korjalen die met veel moeite door de 'sula's '(stroomversnellingen) getrokken worden.
Paramaribo is een stad met hoogtepunten, zoals enkele  musea en fort Zeelandia. Maar verder weinig gezelligheid als terrasjes of een leuk restaurantje. De dagelijkse markt komt erg Afrikaans over. En ook veel achterstallig onderhoud en armoede is te zien in deze stad.
Reizen in Suriname ging voor ons per taxi en boot. Zelf rijden vonden we niet verstandig gezien het links rijden en de vaak slechte wegen, maar vooral ook het ruige rijgedrag van Surinamers.
Koken deed ik zelf met heerlijke Surinaamse groentes die vaak langs de weg te koop zijn. Of we kregen spullen uit de tuin van Koenie, de vrouw van de taxichauffeur. Kousenband en oker is erg lekker. De namen van de andere groentes en vruchten ben ik vergeten.
Suriname is een smeltkroes aan culturen en religies die, zo lijkt het voor ons, vreedzaam samenleven in dit land. Inheemsen (vroeger  indianen genoemd), Hindoestanen, Creolen, Javanen, Chinezen en Europeanen leven hier met en door elkaar. De synagoge en de moskee staan naast elkaar, waar heb je dat nog in deze tijd van polarisatie. De hindoetempel en de katholieke kerk staan in dezelfde straat. We gingen enkele keren naar de mis en ook op zondag naar een evangelische kerkdienst. Voor het eerst van m'n leven maakte ik hier 'tongentaal' mee. 

Een van de woorden die ik geleerd heb is 'hangmatteren', dat is gezien de temperatuur wel nodig zeker tussen 12-16 uur.....

dit is de plek van de 'decembermoorden' in Fort Zeelandia, op de achtergrond de bekende Wijdenboschbrug van Paramaribo die we vooral kennen nu van de lange dagelijkse files....

In de marron dorpen is het leven nog zeer eenvoudig en traditioneel 

Suikerriet, daar was het allemaal om te doen tijdens de Nederlandse overheersing, en later ook koffie, cacao, katoen en hout

De musea in fort Zeelandia en het privé museum van een Nederlander op plantage 'Bakkie' laten de gruwelijkheden van de slavernij tijd zien.
Het wordt tijd voor een slavernij museum in ons eigen land!

                                

Van de bezochte resorts vonden we Frederiksdorp het mooist