donderdag 29 oktober 2009

Rapiarium

artikel geschreven oor ons kerkblad:

Hebt u dat ook, van die stapeltjes met interessante tijdschriften, dozen met uitgescheurde krantenartikelen, die oude agenda ’s met gedachtespinsels, aantekeningen en opgevangen one- liners, briefjes op het prikbord, gele plakkertjes op de PC….. Sinds kort weet ik dat dit soort verzamelingen aanleggen niet een abnormale eigenschap is van mij, maar dat dit een breed voorkomend fenomeen is. En er bestaat zelfs een naam voor: rapiarium.
Dominee Aart Mak en professor Anne van der Meiden schreven er een interessant boekje over met de titel ‘eigenhandig - bewaren wat je beweegt’.
In het boek komen allerlei vormen van deze rapiaria langs. In alle tijden maakten mensen notities van wat hen raakte. De monniken in de kloosters begonnen daar al mee. De auteurs beschrijven beroemde verzamelaars als Augustinus (Belijdenissen) en Blaise Pascal (Gedachten). Deze grote wiskundige heeft de notitie die hij maakte van zijn Godservaring zelfs in zijn kleding genaaid en deze is pas na zijn dood door anderen gelezen. Ook de Zusters en Broeders des Gemenen Levens komen aan de orde en het beroemde rapiarium van Thomas a Kempis: de ‘navolging van Christus’.
Ook in onze tijd zijn veel mensen bezig met schrijven en verzamelen van notities. Van der Meiden en Mak schrijven boeiend over pastorale rapiaria en zien God in de psalmen ook een rapiarium maken: van ons, mensen.
Bestond het rapiarium vroeger uit een aantekeningenboekje, een schoenendoos met knipsels of een prikbord, in onze tijd is de computer -ook- een prachtig middel om te verzamelen wat je beweegt. Maar schrijven is toch het best vinden de auteurs, want schrijven is de beste manier om ‘het stromende denken te laten stollen’.
Het past bij v.d. Meiden en Mak om hun thema te verbinden met kerkelijke gewoontes, bijvoorbeeld als het gaat om briefjes met gebedsintenties. Daarnaast staan in het boek serieuze en vaak grappige columns over handschriften, de Bijbel, predikanten, dagboeken, de boekdrukkunst, krantenknipsels, kassabonnen, motto’s, lijfspreuken, briefjes omhoog gestuurd langs het vliegertouw. En, voor deze tijd: het boek van Sinterklaas komt ook aan de orde en wilt u wel weten welk briefje Anne van der Meiden bij Jezus in de kerststal legde? Lees dit boekje.

Geen opmerkingen: