Via filosofiemagazine heb ik me verdiept in een van de beroemde Stoïcijnse filosofen: Epictetus. Er is een nieuwe vertaling verschenen van zijn zogenaamde ‘zakboekje’- encheiridion- en dat blijkt verrassend actueel te zijn. Epictetus schreef in de eerste eeuw al dat we ons veel te druk maken over zaken die niet in onze macht liggen. Zijn advies is dan ook: maak je druk om die zaken waar je wel invloed op hebt namelijk je handelingen en vooral je opvattingen. In zijn zakboekje, opgesteld door een van zijn leerlingen, geeft de filosoof daar allerlei denkoefeningen voor. “Mensen worden niet in verwarring gebracht door de gebeurtenissen, maar door hun opvattingen over de gebeurtenissen”, "neem voor je lichamelijke behoeften alleen het strikt noodzakelijke" en ”als je eenmaal de juiste maat overschreden hebt, dan is er geen houden meer aan”. De stoïcijnen wantrouwen emoties, ze zijn vooral uit op onverstoorbaarheid, de apatheia. Vrijheid is niet: alles te kunnen wat je wilt, maar juist alleen dat te willen wat je kunt. Als je iets wilt dat niet binnen je bereik ligt teken je daarmee voor je eigen ongeluk. Dus je moet leren onderscheid te maken tussen waar je wel en waar je geen invloed op hebt.
Kerkvader Origenes schreef in de 3e eeuw al erg lovend over deze filosoof en er wordt beweerd dat het ’zakboekje’ ook als basis diende voor de Regel van Benedictus. Ook de hedendaagse cognitief therapeuten zien de denkbeelden van Epictetus als hun bron. Ook zij willen nieuwe en gezondere denk- en gedragspatronen aanleren, zoals dat in de filosofenschool van de Stoa gebeurde. Een mooi voorbeeld is de psychologe Sonja Lyubomirsky die uitgebreid geciteerd wordt in filosofie magazine: 'Geluk is een werkwoord, gelukkige mensen zitten niet stil, ze blijven in beweging, zoeken naar nieuwe inzichten, nieuwe wapenfeiten en oefenen controle uit over hun gedachten en gevoelens'.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten