Hymnologie 3
‘Muziek heeft een heilzame werking op iedereen’ en ‘God maakte in de Schepping eerst de muziek, daarna de mens’. Zomaar 2 inspirerende uitspraken van kerkmusicus Dr. Arie Eikelboom, tijdens zijn derde lezing in Woerden over het kerklied, 9 januari. In de goed gevulde Lutherse kerk gaf Arie zijn inleiding dit keer over de ‘liedjes’ van Maarten Luther. De ideeën die ik in het begin noteerde zijn dan ook van Luther. Hij heeft zelf veel liederen gecomponeerd, waarvan een aantal in ons Liedboek is opgenomen. Luther had als belangrijk doel van zijn lied schrijverij de kerkbezoeker te laten participeren in de kerkdienst. Liturgie moest een actieve daad van belijden zijn voor alle aanwezigen. Luther had met zijn muziek ook een didactisch doel: hij wilde in zijn liederen de kern van zijn theologie duidelijk uitleggen en couplet-liederen, op rijm, zijn een goede manier om iets te kunnen onthouden. Daarom schreef hij ook meerdere gezangen voor kinderen. Op zijn eigen manier, met naast grote kennis ook veel humor, vertelde Arie Eikelboom hoe Luther zijn composities gemaakt heeft, rijmschema´s bedacht, bepaalde ritmes opnam. Hij bewerkte oude Gregoriaanse stukken en antifonen, maar schreef ook veel nieuwe melodieën. 
Door de achtergrond van een aantal liederen te weten krijgen ze een heel andere lading. Zo schreef Luther zijn beroemde ´een vaste burcht´ niet als een strijdlied, maar als een troostlied ten tijde van een pestepidemie. En lied 310 uit ons liedboek werd door Luther als een kindergebed gecomponeerd toen de Turken oprukten richting Wenen…. Arie liet ons vaak zingen, om te kunnen ervaren hoe mooi de melodie past bij de tekst.
In de tijd van Luther was tijd niet belangrijk. Muziek maken en beluisteren bracht je dichter bij de Hemelse situatie en dan kijk je niet op de klok. Wij, in onze tijd, stoppen zo´n leuke lezing wel weer om 22 uur. Arie liet ons weten nog veel meer te zeggen te hebben….Volgend jaar???
Geen opmerkingen:
Een reactie posten