Rabbijn zorgt voor inspirerende avond.
Een samenvatting maken van een lezing van rabbijn Van Praag is niet eenvoudig. In 2 uur komen er zoveel interessante beelden, uitleg en interpretatie langs in de volle zaal in de Maranathakerk, dat ik wel een kwart kerkblad kan vullen.
Wat er bij mij blijft hangen is de enorme literaire en spirituele rijkdom van de Thora/Bijbel en die rijkdom neemt alleen maar toe als je, zoals deze 21e november, ondergedompeld wordt in de Joodse symboliek.
Mevrouw Marianne van Praag, rabbijn van de Liberale Joodse gemeente in Den Haag, kent denk ik de
spelregels van de Retorica, want naast enorme kennis laat ze ook haar passie
met het onderwerp blijken door persoonlijk ervaringen en ontdekkingen met ons
te delen. Ze noemt die Goddelijke ontdekkingen 'klim-muur-momenten'. "De grepen op de klimmuur zitten vaak
ver uit elkaar, maar als je ze vindt kun je ervaren dat de fysieke en
spirituele kant van de mens te
overbruggen is en kun je de Goddelijke vonk die in elk mens is gewaar worden."
Want een mensenleven ziet ze als een reis van het fysieke en materiële naar het spirituele, een tocht van Noord naar
Zuid, zoals de Jordaan stroomt. In haar verhaal is de symboliek essentieel. Zònder die symboliek te kennen
zijn veel Bijbelstukken wonderlijke verhaaltjes. Mèt die symboliek worden het
spirituele ontdekkingstochten. En Van Praag roept ons op om je blijvend in deze
verhalen te verdiepen, of je ze nu letterlijk of beeldend opvat. Zo kwam het Scheppingsverhaal
regelmatig langs in het betoog. Het thema 'Water' als symbooltaal voor 'Tijd'
werd uitgewerkt in de verhalen van Noach en Jezus. En in een vergelijking tussen de Christelijke doop en het Joodse rituele
bad, het mikwe.
De Joodse symboliek ziet als verschil tussen mens en dier
dat de mens met het hoofd naar de hemel gericht is. We zijn ook het enige
schepsel met een rustdag....
Een ander kernpunt van de uitleg van deze rabbijn is de
dualiteit in onze wereld. Je weet wat zwart is omdat je wit kent. Je kent geluk
omdat je weet wat onheil is. In deze paradoxale wereld de kern weten te vinden
en balans te ontdekken, dat is levenskunst. God is de schepper van Goed èn Kwaad. Het is aan de
mens om uit liefde het Goede te doen.
Van Praag schetste in talloze voorbeelden het beeld van
concreet Joods leven in een liberale setting. Ze ervaart de Joodse synagogendienst
als een bergbeklimming met een warming up, een pittig oefengedeelte en een
cooling down...Dat ga ik op zondagmorgen ook eens zo zien te ervaren... "En",
zegt ze, "een liturgie zet je in de
keten van een traditie". Liberaal denkende Joden zien hun vele formuliergebeden als een
manier om je te concentreren op het Hogere. Binnen die vertrouwde veilige
handelingen van de synagoge of kerkdienst kunnen de mooiste inzichten en de
beste ideeën ontstaan.
Ik herken dat ook wel uit het kloosterleven, waar de Psalmen
elke dag meerdere keren als een soort mantra's geciteerd worden.
Gebeden zijn hulpmiddelen om aan je eigen verlossing te
werken. Het gaat daarbij om de intentie. Ze illustreerde dat met een prachtig
verhaal van rabbi Hillel.
In de vragenronde na de pauze heeft de rabbijn uitgelegd hoe
in de Joodse traditie het gebed in plaats van het offer is gekomen. En kwamen
onderwerpen aan de orde als de plaats van de vrouw in het orthodoxe Jodendom en
de essentiële verschillen en overeenkomsten
tussen Jodendom, Christendom en de Islam. Belangrijk breekpunt tussen Joden en
Christenen is het afschaffen van de Joodse 'gedragsleer', zoals de spijswetten en de besnijdenis, door Paulus.
Rabbijn van Praag komt
graag vertellen over het Jodendom, om het wederzijdse begrip te doen groeien.
Ik kom graag luisteren. Het is een goede vondst dat de Commissie Kerk en Israël
de deelnemers gelegenheid geeft om in de pauze de vragen die er leven al op
papier te zetten. Dat komt de verbreding en de diepte van de gesprekken zeer
ten goede.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten